Trời tháng Tám, những cơn mưa đêm bắt đầu nặng hạt, mưa rền rĩ suốt đêm, mưa quét sạch bụi đường rồi để lại vũng nước loang loáng trước hiên nhà ai. Con ngõ nhỏ nơi mẹ con bà Xuyến sống càng lầy lội hơn, ổ gà ổ voi lấp xấp bùn, giày dép bước vào chỉ biết ngán ngẩm. Nhưng Đức thì khác. Hắn chưa bao giờ ngại bẩn, cũng chẳng ngại bẩn lòng.

Buổi sáng, bà Xuyến chống gậy ra đứng đầu ngõ, mắt dõi theo bóng con trai mình mất hút trên chiếc xe máy cà tàng. Hắn bảo:

  “Mẹ ở nhà đi. Con chạy ra quán cà phê, có người hẹn đầu tư. Làm ăn lớn, mẹ ráng đợi con đổi đời.”

Bà không tin. Bà chưa bao giờ tin những lời phét lác mà nó nhét vào tai bà từ khi nó mười tám tuổi. Nhưng làm mẹ, bà vẫn đứng nhìn nó đi, dù bà biết lần nào cũng về tay không. Có khác chăng, là lần này nó còn mang theo một cô gái trẻ  con bé Lan  mà cả xóm xì xầm:

  “Lại thêm đứa khờ…”

Quán cà phê chỉ rộng bằng cái phòng khách, bốn bức tường vôi sơn vàng đã bong tróc, bảng hiệu treo lệch, dây điện lòng thòng. Đức chọn ngồi góc trong cùng, chỗ bàn gỗ ọp ẹp, lưng ghế đã sứt một miếng. Nhưng hắn thích thế  càng tối, càng dễ lươn.

Trước mặt hắn là đám ba gã bạn già quen mùi. Chúng cũng chẳng khá gì hơn: đứa làm cò đất, đứa bán xe máy cũ, đứa chuyên cò kè giấy tờ sang nhượng đất ruộng. Hắn lật sổ, bày bản đồ quy hoạch, vẽ tay vài nét nguệch ngoạc:

  “Dự án này ngon lắm. Anh em chỉ cần bỏ vô một trăm, tôi xoay trong ba tháng, lời năm mươi chắc như bắp.”

Một gã ngả người phì phèo thuốc:

  “Tin mày á? Mấy năm trước mày cũng bảo lời chắc như bắp, cuối cùng tiền anh em treo đầu cột. Giờ vẫn chưa trả hết.”

Đức cười hềnh hệch, tay đẩy ly cà phê sữa đá sánh bọt về phía gã kia:

  “Đời mà, phải biết lươn chút mới sống được. Ai không dám bơi thì đừng trách cá khác ăn hết tép.”

Hắn quen miệng, quen cả ánh mắt lấm lét của bọn đàn ông chán đời kia. Ai cũng biết hắn dối, nhưng vẫn gật gù vì hy vọng được chia phần mồi. Ở xó chợ này, lòng tham luôn thắng sự khôn ngoan.

Lan ngồi trong tiệm tóc nhỏ, tay cầm chiếc lược tròn, sấy tóc cho khách. Gương mặt cô xinh, tóc uốn sóng, son hồng phơn phớt, nhìn qua cứ ngỡ cô chủ tiệm là một cô gái hạnh phúc. Nhưng ai ngờ, trong mắt Lan, từ lâu đã vằn lên những vết sợ hãi và ngờ vực.

Buổi chiều, cô chờ Đức ghé. Hắn hứa: “Tối nay mình bàn chuyện đám cưới.”

Cô tin, vì cô đã tin như thế mấy lần rồi. Nhưng dạo này, mấy câu xầm xì sau lưng bắt đầu ngấm vào tai cô như gai nhỏ:

  “Cẩn thận nha Lan. Thằng Đức nó còn cặp kè con Bưởi karaoke chỗ quán Hoa đấy.”

  “Thật hả chị? Em nghe nói nó còn vay nợ chỗ mấy thằng cò đất…”

  “Chị khờ quá. Ai đời tin lời thằng bỏ vợ bỏ con?”

Lan cười trừ, giả bộ điếc. Nhưng mỗi đêm về, cô vò mái tóc xoăn của mình, gục đầu trên gối, thì những câu đồn ấy cứ trở đi trở lại như cơn ngứa không gãi được.

Trong căn bếp tối, bà Xuyến thổi đèn dầu, lọc cọc dọn chén đĩa. Bà nhớ hồi Đức còn bé, mỗi lần hắn bị bạn đánh, bà lại cõng hắn về, dỗ ngọt, giấu cho nắm cơm nắm muối mè. Bà sợ nhất nó hư, nó lêu lổng như đám trai đầu đường. Bà sợ, nên càng xiết chặt, càng dạy, càng khuyên. Nhưng những lời khuyên ấy như muối bỏ biển  Đức lờ đi. Cá không ăn muối cá ươn, đời bà chắt chiu mặn mà đến mấy cũng chỉ có thế.

Đêm nào bà cũng lầm rầm khấn Phật:

 “Xin cho nó biết đường ngay. Xin cho nó bỏ thói lươn lẹo. Xin cho con Lan đừng khổ như đứa trước.”

Nhưng bà sợ, sợ hơn cả là một ngày bà không còn ở đây để giữ được cái xác nó, chứ đừng mong giữ được lương tâm nó.

Tối hôm đó, Đức đến tiệm Lan trễ hai tiếng. Hắn cười hềnh hệch:

  “Anh bận chút với tụi nó bàn đất. Yên tâm, xong vụ này anh lo đám.”

Lan xách túi, lẳng lặng đi cạnh hắn. Gió đêm Sài Gòn quất lên má cô. Hơi men từ người hắn sộc sang. Đi ngang quán nhậu, Lan giật mình khi thấy Đức vẫy tay chào một cô gái mặc đầm đỏ, mắt đong đưa:

  “Anh Đức, khuya ghê ha!”

Lan cứng họng. Về đến phòng trọ, cô vờ cười:

  “Ai vậy anh?”

Hắn thản nhiên:

  “Bạn cũ. Em không tin anh à?”

Lan nuốt cục nghẹn. Tim cô đập loạn. Đêm đó, cô lén mở điện thoại Đức. Tay cô run khi thấy tin nhắn:

 “Bé Bưởi karaoke: Anh qua chưa? Nhớ anh…”

Lan gục mặt xuống gối. Cô bật khóc, nấc nghẹn như người bị xé rách họng. Hình ảnh đám cưới cô treo trên đầu tiệm tóc vỡ tan. Vòng lươn của hắn, cô biết hết, nhưng giờ cô mới thấy mình chính là con cá bơi vào lưới.

Ngoài hiên, bà Xuyến ngồi nghe tiếng mưa. Bà biết rồi sớm muộn, con trai bà sẽ chẳng giữ nổi người ta. Bà nhìn bức ảnh cũ: Đức hồi lớp 5, gầy gò đứng cạnh cha nó. Cha nó cũng từng vỗ ngực: “Tôi làm được, vợ con không phải lo…” Rồi cha nó mất, để lại bà còng lưng với con cá ươn này.

Ở xóm, người ta chép miệng:

  “Cá không ăn muối cá ươn. Thằng Đức nó lươn như thế, bố đứa nào dám yêu nó!”

Giờ thì chính Lan  con bé hiền lành  là bố đứa đó. Và chính Lan sẽ biết, muối mặn cỡ nào, cá ươn vẫn cứ tanh.